Vraag aan het begin de naam en leeftijd.
Vraag ook hoe je de naam moet schrijven.
Vraag waar hij of zij woonde aan het einde van de oorlog.
Dat zijn makkelijke vragen om te beginnen.

Sommige mensen vertellen makkelijk, als ze eenmaal op de praatstoel zitten moet je ze soms zelfs een beetje afremmen. Heel soms moet je je vraag opnieuw stellen, omdat ze zoveel vertellen, dat het antwoord onduidelijk is.
Andere mensen vertellen niet zo makkelijk en zeggen alleen maar ’ja’ of ‘nee’. Dan kun je het beste vervolgvragen stellen, bijvoorbeeld: “waarom was dat zo?” of “wat vond u daarvan?”.
Vervolgvragen zijn trouwens altijd goed om te stellen, ook bij praatgrage mensen. Het geeft ook aan dat je goed naar de spreker luistert.

‘Gesloten’ en ‘open’ vragen
Als je vraagt: “Was u bang?” is dat een GESLOTEN VRAAG:
het antwoord is dan misschien alleen maar “JA.” of “NEE”, meer niet.
Als je vraagt: “Hoe voelde u zich?” is dat een OPEN VRAAG,
zo’n vraag nodigt uit om te vertellen.
Open vragen beginnen vaak met HOE, WAAROM of WAT

Dit filmpje van AT5 legt goed uit hoe interviewen werkt:

Meer tips over luisteren en vervolgvragen!

GOEDE VRAGEN stellen is belangrijk!
Vooraf kun je je vragen rustig bedenken en noteren.

GOED LUISTEREN is net zo belangrijk!
Dat doe je tijdens het gesprek. Vaak kun je erop DÓÓRVRAGEN.

Met VERVOLGVRAGEN krijg je meer informatie en gaan ze zich meer herinneren.
“Kunt u een VOORBEELD geven?” “Kunt u dat UITLEGGEN?” zijn 2 vervolgvragen die altijd handig zijn!

Hier nog wat voorbeelden van vragen en vervolgvragen.

Hoe oud was u aan het einde van de oorlog?

Kunt u zich de bevrijding nog goed herinneren?

Mochten kinderen gewoon buitenspelen?

Was dat niet gevaarlijk?

Vierden jullie je verjaardag in de oorlog?

Wat voor cadeautjes kregen jullie?

Was er ook wel eens alarm?

Hebt u ook in een schuilkelder gezeten?

Heb u ook de vliegtuigen gehoord?

Wat hoorde u nog meer voor geluiden?

Hebt u iets engs of spannends meegemaakt?

Heeft u dat zelf beleefd of van horen zeggen?

Met hoeveel waren jullie, thuis?

Waren die (broertjes en zusjes) ouder of jonger?

Heeft u ook de bevrijders gezien?

Kunt u daarover vertellen? Was het mooi weer?
Was iederéén blij?

ENZOVOORT Je kunt natuurlijk zelf nog veel meer vragen verzinnen: doe je best!

Ga je het interview opnemen?

Hier een paar tips over hoe je dat het beste kunt doen!

Geluidsopname tips

Ga samen op een hoek van de aan tafel zitten en leg de telefoon (of de microfoon) midden op tafel op jullie allebei gericht, zodat hij het geluid van allebei goed opvangt.

Leg hem op een sjaal, trui of handdoek, zodat je geen gerommel hoort van handen op het tafelblad. Zet geen kopjes, bekers of glazen op tafel (die hoor je heel hard in de opname). En zorg dat je in een rustige ruimte zit zonder ‘achtergrondlawaai’.

Je kunt het beste eerst een korte proefopname maken en die afluisteren met oortjes of een koptelefoon. Klinkt het te hol? Misschien helpt het om in de buurt van het gordijn te gaan zitten of het gordijn een beetje dicht te doen.

Wil je van het interview een Podcast maken? Dan kun je het beste het geluid achteraf ‘monteren‘, dan ‘plak’ je de goede stukken in de juiste volgorde. De meeste computers hebben daar software voor. Maar we hebben eigenlijk maar één goede tip: vraag iemand die dat al eens gedaan heeft om je te helpen, want het is best ingewikkeld.

Video-opname tips

Houd de camera of telefoon zo stil mogelijk. Liefst op een driepoot statief.

Film je uit de hand? Houd dan de telefoon voor je gezicht, met je ellebogen tegen je lichaam. Dan wiebel je minder. Doe dit liefst zittend. (En oh ja: de cameraman of -vrouw moet stil zijn want alles wat die zegt hoor je heel hard op de opname! En zeker niet snoepen, dat hoor je ook!)

Voorkom ‘tegenlicht’ want dan zie je de hoofdpersoon niet goed (alleen een silhouet). Tegenlicht is als het licht van achter de persoon vandaan komt die je filmt, dus als het licht van tegenover je camera komt. Zorg dat het licht van opzij komt, dan is het meestal goed.

Let bij video óók op het geluid. (zie de geluidsopname-tips hiernaast).

Wil je van het interview een film maken? Dan kun je het beste het beeld achteraf ‘monteren‘, dan ‘plak’ je de goede stukken in de juiste volgorde. De meeste computers hebben daar software voor. Maar we hebben eigenlijk maar één goede tip: vraag iemand die dat al eens gedaan heeft om je te helpen, want het is best ingewikkeld.